№26, 27.06.2013 МУТАХАССИС ФИКРИ
ПОКИЗАЛИКНИ САҚЛАШ ЎЗИМИЗГА БОҒЛИҚ
Шаҳар аҳолисининг ўсиши, кичик ҳудудларда кўплаб саноат корхоналарининг тўпланиши турли чиқиндилар ҳажмининг ортишига, аҳоли истиқомат қиладиган ҳудудларда, айниқса, шаҳарларда экологик вазиятнинг ёмонлашувига сабаб бўлмоқда. Бундан ташқари, шаҳар ва туманларда бетартиб равишда ҳосил бўлаётган чиқиндихоналар атроф-муҳитнинг ифлосланишига, турли юқумли касалликлар келиб чиқишига асосий манба бўлиб қолмоқда.
Таҳлиллар сўнгги вақтларда маиший ва саноат чиқиндиларининг ҳосил бўлиши йилдан-йилга ортиб бораётганлигини кўрсатмоқда. Ҳозирги кунда чиқиндиларнинг 800 дан ортиқ тури қайд этилган, келгусида уларнинг сони янада ортиши кутилмоқда. Маиший чиқиндиларнинг кўп қисмини иккиламчи хом ашё сифатида қайта ишлаш мумкин. Бу бир томондан экологик вазиятни бир мунча барқарорлаштирса, иккинчи томондан иқтисодий жиҳатдан фойдалидир. Шу боис ҳам шаҳар ва туманлар кесимида мавжуд чиқиндихоналарга жиддий эътибор қаратилиши, қолаверса, ана шу чиқиндихоналарда дезинфекция ва утилизация тадбирларини самарали ташкил этиш ва жадаллаштириш ҳам бугунги кундаги долзарб вазифалардан ҳисобланади.
Сўнгги 10-12 йил ичида чиқиндилар тузилмаси сезиларли ўзгарди ва қадоқлаш материаллари таркибини асосан, узоқ вақтда чирийдиган полиэтилен материллари ташкил этмоқда. Ишлаб чиқарувчилар томонидан технологик жараёнларда чиқиндилар ҳосил бўлишининг олдини олиш, уларнинг таркибида хавфли моддалар бўлишини имкони борича камайтириш, такроран фойдаланиш, чиқитсиз ва кам чиқитли технологияларни жорий этиш ва чиқиндиларни қолган қисмини экологик жиҳатдан зарарсиз ҳолда жойлаштириш масалаларига кўпроқ эътибор қаратилса, мавжуд муаммолар шубҳасиз, ижобий ҳал этилади.
Шу ўринда яна алоҳида таъкидлаш жоизки, қурилиш ишлари жадал олиб борилаётган бугунги кунда қурилиш чиқиндиларини тўпланиши ҳамда ички оқава сув ариқларининг қурилиш чиқиндилари билан тўлиши ва чанг-ғуборни атмосферага кўп миқдорда кўтарилиши билан боғлиқ ҳолатларнинг олдини олишга, бир сўз билан айтганда, қурилиш жараёнида мавжуд меъёрлар ва белгиланган таартибларга амал қилинса, нафақат олиб борилаётган ишлар кўлами ва сифати ортади, балки атроф-муҳитни, табиатни асраш, экологик мусаффоликни, юрт ободлигини таъминлаш борасидаги ишлар ҳам янада юксалади.
Чиқиндиларни, айниқса, қурилиш чиқиндиларини дуч келган жойга ташламаслик лозим. Бу бизнинг нафақат маданиятимизни, маънавиятимизни акс эттирадиган жиҳатлар, балки ўз соғлиғимизни асраш, турли юқумли касалликлар келиб чиқишига йўл қўймаслик, атроф-муҳит, табиат озодалигига муносабатимизни кўрсатади.
Демак, покизаликни, ободликни таъминлаш фақат ўзимизга боғлиқдир. Шундай экан, ҳар биримиз бу борадаги хайрли ишларга муносиб ҳисса қўшайлик.
Баҳодиржон СОДИҚОВ,
вилояти фавқулотда вазиятлар бошқармаси ходими.
|