МАЪНАВИЯТ САБОҒИ

КУЁВ БЎЛИШ ИЛМИ

Турсуной СОДИҚОВА.

Аёлингнинг жисми - жони - фарзандларинг униб чиқадиган замин. Чарчамаган томир, чарчаган жон, чарчаган асабдан ҳеч қачон бутун мағизли бола унмайди! "Аёл кишининг жони, қирқта," деган нақлни сен ёмон кўр, ўғлоним. Аёлнинг жони битта, у шу бир жоннини қирққа бўлиб яшайди. Унинг ёнида ёнбосари қанча кам бўлса, жуфти қанча шудсиз ёки эътиборсиз чиқса, жони ўшанча кўп бўлакка бўлинади. Хонанда куйлаб, созанда соз чертиб яйрайди. Аёл эса уй бекаликни, аёлликни, оналикни жойига қўйса, етмиш икки томири ёзилади. Уйда, кўчада ўзи - ю эркакнинг ўрнига югураётган аёл - зўриқаётган, аёлчасига яшашга ошина олмай, сиқилаётган жондир. Энди унинг тилига зўр келади - инжиқ, заҳар бўлиб қолади. Қарабсанки, бундан бола - чақанг зиён кўради, ўзинг асабийлашасан, оилада мувозанат бузилади!

Аёлнинг жони мингта ҳам бўлиши мумкин ва мингта бўлинса ҳам, аёл ўлмай юриши мумкин. "Ана у, ўлмай юрибди-ю" деб ғафлатда қолма! Энди сенинг тинчинг ўлади, оилангнинг сифати ўлади, шаклинг бору мазмунинг ўлади. Аёлингни асра, ўғлоним!

***

Аёли нима деса, дарров "хўп" деяверадиган эркак аёллар баҳосида энг беобрў эркакдир! Аёлингнинг таклифи тўғри бўлса ҳам, дарров кўнма, ўйлаб кўришингни айт. Керакдан нокеракни ажрат, фақат жуда зарурига кўн. Бу, биринчидан, аёлинг-ни гапни айтишдан олдин мулоҳаза қилишга ўргатади, қолаверса, сени кўндириш учун атрофингда гирдикапалак бўлади, яна қолаверса, "ҳа" жавобингни интиқиб кутган аёлга ҳар кўнишинг бир байрамдир!

***

Аёлингнинг юклик бўлиши, кўз ёриши ёки иссиқ жон - бемор бўлиши бор. Бундай пайтларда бошқа дастёр бўлмаса, яна қайтариб айтаман, сендан бошқа ҳеч ким қолмаса, унинг қийин ишларига ёрдам беришинг - бурчинг! Унга айнан шу кунларида асқот. Болангга парвона бўлган каби авайла!

Аммо уйингда ўрни келса-келмаса, аёллар бажарадиган ишларга аралашиб кетаверма. Чегарангни бил. Айниқса, аёлингнинг сенга иш буюришига асло, асло йўл қўйма. Эрга фармонбардорлик бизнинг одобда йўқ! Аёлидан чўчиб, елкасини қисиб турадиган эркак биздан эмасдир!

***

Жуфти кўримсиз аёл бахтсиз эмас, яхши едириб, яхши кийдиролмайдиган эркакка йўлиққан аёл ҳам бахтсиз эмас. Ҳатто, фарзандсизлик доғини тортаётган аёл ҳам унчалик бетоле эмас. Аммо, ўғлим , қулоққинангда шу сўзим жаранглаб турсинки, эри ичкиликка берилган аёл дунёда энг бахтсиз , энг ғамгин, энг бечора аёлдир!

Ўғлоним, аёлингнинг саришта ёки саришта эмаслиги оиланг тақдирини ё равнаққа ва ё инқирозга олиб боради. Чунки яхши тозаланмаган идиш, чала ювилган қўл билан тайёрланган таом, чала супурилган уйда ётиб-туриш кишининг луқмасини харом қилади. Дидини, ниятларини чирик босади.

(Давоми бор.)