ЖАРАЁН

АНДИЖОНДА АЁЛЛАР ФУТБОЛИ РИВОЖЛАНМОҚДА

Маълумки, кейинги йилларда юртимизда миллионлар ўйини ҳисобланган футболга, унинг ривожига катта эътибор қаратилмоқда.

Мамлакатимизда футболни ривожлантириш борасида амалга оширилаётган кенг кўламли ишлар қисқа давр ичида ўз самарасини кўрсатмоқда. Ҳар бир туман ва шаҳарда болалар ва ўсмирлар футбол мактабларининг ташкил этилганлиги, профессионал футбол клубларининг моддий-техника базаси мустаҳкамланиб бораётганлиги, Ўзбекистон чемпионатининг олий ва биринчи лига, шунингдек, вилоятлар биринчиликлари бир маромда ўтказиб келинаётганлиги, қолаверса, клубларимиз ҳамда миллий терма жамоаларимизнинг халқаро мусобақаларда эришаётган муваффақиятлари бунга яққол мисолдир.

Бугунги кунга келиб мамлакатимизда аёллар футболи ҳам тез ривожланиб бормоқда. Ёш қизларнинг футбол билан шуғулланишлари, ўз иқтидор ва салоҳиятларини намоён этишлари, аёллар футбол жамоаларининг тўлақонли фаолият юритишлари учун зарур шарт-шароитлар яратилмоқда. Шу ўринда таъкидлаш жоизки, аёллар футболи ривожида, футболнинг хотин-қизлар ўртасида оммавийлашишида аёллар ўртасида ўтказилаётган мамлакатимиз чемпионати олий лигасида иштирок этаётган жамоаларнинг муносиб ҳиссаси бор. Айниқса, Ўзбекистоннинг етакчи жамоаларидан ҳисобланган "Андижанка" клубида, умуман, Андижон вилоятида аёллар футболини ривожлантириш борасида салмоқли ишлар олиб борилаётганлиги эътиборга молик.

Яқинда ташкил этилганлигининг эллик йиллигини нишонлаган "Андижанка" жамоаси мамлакатимиз спорти тарихида ёрқин из қолдирган энг номдор жамоалардан бири ҳисобланади. Республикамизнинг бирор бир жамоаси халқаро майдонда "Андижанка" сингари юқори натижаларга эриша олмаган.

Жамоа тарихига назар ташлайдиган бўлсак, 1962 йилда Андижон машинасозлик заводи қошида ташкил этилган қизлар қўл тўпи жамоаси дастлаб бутун-иттифоқ ўқувчилар спартакиадасида, кейинчалик ёшлар ўртасида мамлакат чемпионатида ғолиб чиқди. Маълум муддат ўтгач, ушбу жамоа таркибида чим устида хоккей бўйича "Андижанка" жамоаси шаклланди.

Тажрибали мураббий Мирон Димитрович Ким раҳбарлигидаги хоккейчи қизлар собиқ иттифоқ чемпионати олий лигасида тўрт бора чемпионликни қўлга киритганлигини, жамоанинг бир қатор аъзолари халқаро турнирлар, олимпиада ўйинлари, жаҳон чемпионатлари совриндорлари бўлганлигини алоҳида эътироф этиш жоиз.

Ўтган асрнинг охирларида дунёнинг кўплаб мамлакатларида аёллар футболига қизиқиш ортди. Жумладан, юртимизда ҳам аёллар футбол жамоалари ташкил этилди. Ана шу даврга келиб "Андижанка" жамоаси футбол мусобақаларида ҳам иштирок эта бошлади. Шу тариқа ўз тажриба ва анъаналарига эга "Андижанка" аёллар футбол жамоаси шаклланди ва кўплаб мусобақаларда муваффақият қозонди. Хусусан, жамоа футбол бўйича Марказий Осиё аёллар чемпионатида тўрт бора, Ўзбе-кистон чемпионатида саккиз бора ғолибликка эришди, мамлакат кубогини қўлга киритди. Ўтган йилги миллий чемпионатимизда эса кумуш медал совриндори бўлди.

Бугунги кунда жамоанинг 5 нафар ўйинчиси Ўзбекистон аёллар миллий терма жамоаси, яна 5 нафари эса ёшлар терма жамоаси аъзосидир.

Қўлга киритилган ютуқлар, эришилган юқори натижаларда жамоа бош тренери, Ўзбекистонда хизмат кўрсатган спорт мураббийи М. Д. Кимнинг хизматлари ниҳоятда катта.

Клубда иқтидорли қизларни излаб топиш, ёш, маҳоратли футболчилар тайёрлаш ишлари тизимли тарзда йўлга қўйилган. Клуб ҳамда вилоят футбол федерацияси ташаббуси билан сўнгги икки йил ичида Андижон олимпия заҳиралари спорт коллежи футбол бўлимида, шунингдек, Хўжаобод, Шаҳрихон туманлари болалар ва ўсмирлар футбол мактабларида қизлар гуруҳлари ташкил этилди. Айни пайтда уларда 150 нафарга яқин қизлар футбол билан мунтазам шуғулланиб келмоқда.

- Мактабимизда 4 та қизлар гуруҳи ташкил этилган бўлиб, уларда 76 нафар қизлар футбол билан шуғулланади, -дейди Хўжаобод тумани болалар ва ўсмирлар футбол мактаби директори Сойибжон Назиров. - Қизларимизнинг футбол техникаси, қонун-қоидаларини пухта ўзлаштиришлари учун зарур шарт-шароитлар яратилган. Футбол майдонларимизнинг ҳолати яхши, ҳамма талабларга жавоб беради. Умуман, барча гуруҳларимизда назарий ва амалий машғулотлар юқори савияда ўтказилмоқда.

Етук футболчилар тайёрлаш энг аввало, мураббий ва мутахассисларнинг тажриба ва малакасига, прфессионал савиясига боғлиқ, албатта. Айниқса, қизлар гуруҳларида аёл мураббийларнинг иш олиб бориши самарали натижалар бермоқда, айнан ана шу гуруҳларнинг эришаётган ютуқлари салмоқли бўлмоқда. Шу сабабли ҳам қизлар гуруҳлари машғулотларига аёл мураббийлар жалб этилмоқда. Айни кунда мактабда уч нафар малакали аёл мураббийлар фаолият олиб бормоқда

- Футбол билан шуғулланиш истагидаги қизлар сафи йилдан-йилга ортиб бормоқда, - дейди мураббий Шаҳноза Эргашева. - Улар орасида иқтидорли қизлар жуда кўп. Мақсадимиз ана шу ёшларни етук, профессионал футболчилар қилиб тарбиялаш, қолаверса, қизлар ўртасида футболнинг оммавийлигини ошириш орқали хотин-қизларимиз саломатлигини мустаҳкамлашдир.

Ўтган йили мактабда "Мустаҳкам оила йили" ҳамда ўзбек футболининг 100 йиллигига бағишланиб, 1996-1998 йилларда туғилган қизлар жамоалари ўртасида биринчи вилоят очиқ чемпионати ўтказилди. Унда Улуғнор, Пахтаобод, Бўз, Жалақудуқ, Шаҳрихон, Асака ва Хўжаобод туманларидан жами 12 та жамоа иштирок этди. Юқори савияда ўтказилган мазкур мусобақа ёш футболчи қизларга ўз иқтидорларини тўлақонли намойиш этишлари учун кенг имкониятлар яратиб берди.

- Жорий йилда қизлар жамоалари ўртасида бир қатор мусобақалар, ўртоқлик учрашувлари ўтказилиши режалаштирилган, - дейди вилоят футбол федерацияси вице-президенти Илҳомжон Устахонов. - Бундан ташқари, болалар ва ўсмирлар футбол мактабларида "Андижанка" жамоасининг тажрибали футболчилари иштирокида маҳорат машғулотлари ўтказилиши ҳам кўзда тутилган.

Республика футбол федерацияси қарори билан бу йилдан бошлаб Ўзбекистон олий лигасида қатнашувчи жамоалар тасарруфида албатта, аёллар жамоаси бўлиши қатъий белгилаб қўйилди. Бу шубҳасиз, аёллар футболини ривожлантиришда муҳим роль ўйнайди.

Мухтасар қилиб айтганда, бугунги кунда вилоятимизда аёллар футболига эътибор баланд, унинг ривожи учун барча ишлар бажарилмоқда. Ана шу сайи- ҳаракатлар самараси ўлароқ, яқин йиллар ичида Андижон футболи тарбияланувчи қизлари нафақат юртимиз, балки халқаро майдонларда ҳам ўзларини кўрсатадилар.

Фахриддин ИБАЙДУЛЛАЕВ.