СУМАЛАК

Ўзбеклар дастурхони доимо тўкин-сочин. Ноз-неъматларга тўла. Сумалак эса дастурхон кўрки, зийнати. У ҳамиша дастурхон тўрида.

Сумалак халқимизнинг энг азиз, энг муқаддас таоми. У қадим-қадимдан ардоқланиб келинади, эъзозланади. Авлод-аждодларимиз руҳлари яшайди сумалақда.

Ерўчоққа тинимсиз олов ёқилади. Дошқозон биқирлаб қайнайди. Узун сопли капгир қозонда тинимсиз айланади, айланаверади. Айни шу дамлар энг бахтиёр, энг унутилмасдир. Яхшилик ният қилинади, тинчлик - омонлик сўралади. Орзулар ижобат бўладиган кун - бу кун.

Қозон бошида қариялар, онахонлар бош-қош бўлишади. Ҳеч ким тинч турмайди. "Харакатда-баракат", дейишади шу куни улар. Кимдир сув келтиради, яна кимдир ўчоққа ўтин ташлайди. Болалар чоп-қиллаб-чопқиллаб ўйнашади. Қизлар хурсандликларидан сочларига тол баргларидан жамалаклар тақишади. Йигитлар қизларга пинҳона боқишади. Кўзлар сўзлашади. Сумалакни соғинган кўнгиллар ўйин-кулгуларга ошиқишади. Чилдирма чалинади, лапарлар, ашулалар дилларга ҳузур бағишлайди. Ўйин-кулгу тонггача давом этади. Сумалакли қозон бошида аразу гиналар унутилади. Одамийлик, меҳр-муҳаббат, қадр-қиммат, иззат-икром, ҳурмат туйғулари жўш уради.

Эрта тонг. Сумалак очилади. Митти пиёлаларга, сопол косаларга, турли гулли чинниларга қуйилади. Кексаларга, ота-оналарга, қариндошларга, беморларга улашилади. Ҳатто кўчадаги нотанишлар ҳам сумалаксиз қолмайди...

Сумалак-яхшилар оши, яхшилик оши, яхшилиқдан нишона ҳамиша.

Абдураҳим БОЗОРБОЕВ,

Марҳамат тумани