ҲАЁТ - ИБРАТ МАКТАБИ

АЁЛИНИ ХЎРЛАГАН РЎШНОЛИК КЎРМАЙДИ

Маҳалламизда ёши тўқсонга яқинлашган бир оқсоқол яшайди. Кўпинча дарвозаси олдидаги кичкина сўрида дам олиб ётади. Ўтган-кетган у билан сўрашиб, кўнглини кўтаради, дуосини олади.

Бир сафар отахон ёлғиз ўтирган экан. У киши билан сўрашиб, анча суҳбатлашиб ўтирдим. Отахон: "Биламан, сен ёзувчисан. Сенга айтганларимни газетага ёзгин, болам..." деб қолди. Бироз тин олди-да, сўнг маҳзун овозда қуйидагиларни гапириб берди:

- Аллоҳ таоло айтган экан: "Ҳар нарсанинг жуфти бор, ҳатто қушларнинг ҳам". Мана, менинг ҳам жуфтим бор эди, лекин у мени ташлаб кетди. Кампирим оламдан ўтганига ҳам тўрт йил бўляпти. Мен уни ҳеч қачон мендан аввал ўтиб кетади, деб сира ўйламаган эканман. Лекин Яратганнинг буйруғи шундай бўлди...

Мен жуда инжиқ қаридим. Қилдан қийиқ ахтариб, эллик беш йил бирга умргузаронлик қилган ҳамроҳимни кўп ҳақорат қилдим. Унинг беайблигини, беозорлигини билсам-да, ичим торлигидан унинг кўнглини доим ранжитиб келдим. Кампирим шундайин мўмина аёл эдики, ҳатто чумолига ҳам озор бермас эди.

Унинг қорачадан келган юзига ярашиб турадиган кўзлари ҳамиша кулиб турарди. Бироқ ҳаётимизнинг кейинги йилларида менинг инжиқликларимга тоқат қилолмай, иккинчи ўғлимизникига кетаётиб: "Дадаси, ўша ерда бир-икки кун туриб келай..." - деб мендан рухсат сўраб кетди-ю, қайтишидан дарак бўлмади.

Мен уни тинчгина яшаяпти деб ўйларканман. У эса, ўз уйига, ўз кулбасига ташна бўлиб, ич-этини еб битирган экан...

Эҳ... мана шунақа гаплар, болажоним. Мана, энди ақлим кирди, кампиримни охирги манзилга кузатганимиздан кейингина унинг қадрига етяпман. Кеч энди, жуда кеч. Шунинг учун, болажоним, ҳаммага : "Ёнингиздаги жуфтингизга ҳеч қачон озор берманг. Ахир, у сизга бутун умрини бағишлайди, ўз вақтида қадрига етинг", - деб айтгим келади.

Қанийди, беозорим ҳаёт бўлса? Оёғига бош уриб, кечирим сўрардим. Шу кунларда ёлғизлик жон-жонимдан ўтиб кетди. Ҳамроҳимнинг ўзи пиширган нони, оши кўз ўнгимда туради. Кўнглимга қараб гапиришлари-чи, жаҳл қилиб берсам ҳам, ҳеч қачон гап қайтармас эди...

Борига шукр қиладиган, қаноатли аёл эди, раҳматли. Устидаги кўйлагининг охори тўкилиб кетган бўлса-да, мени авайлаб янгисини олиб беринг, демасди. Мен жуфтимдан розиман, мингдан-минг розиман...

Тўғри, бу хасратларимнинг энди фойдаси йўқ, бироқ сизларга ибрат бўлиши учун айтяпман болам. Мен бир нарсага амин бўлдим, аёлини хўрлаган киши ҳеч қачон рўшнолик кўрмас экан...

Мастурахон

НАСРИДДИНОВА

ёзиб олди.